ATMOSFERİN ÖZELLİKLERİ
ATMOSFERİN ÖZELLİKLERİ
Atmosfer nedir?
Dünyamızı çevreleyen gaz kütlesine atmosfer denir.
- Bu kütle dünyamızın şekliyle aynı özelliği gösterir. Atmosfer (havaküre) dünyanın şekline uygunluk gösteriyorsa geoit şeklinde olacaktır. Bunun üç temel nedeni vardır.
- Sıcaklık: Kutuplar çevresi soğuk olduğu için burada gazlar sıkışıp ağırlaşacaklar ve yere doğru çökeceklerdir. Ekvatorda da tam ter durum olacaktır.
- Yerçekimi: Ekvatordan kutuplara doğru gidildikçe yerçekimi arttığı için kutuplarda atmosfer daha fazla yerçekimine maruz kaldığı için bu alanlarda sıkışacaktır.
- Çizgisel Hız: Ekvatordan kutuplara doğru gidildikçe çizgisel hız azaldığı için yer küre üzerinde çizgisel hızın en fazla olduğu yer olan ekvator çevresinde Atmosfer daha fazla savrulacaktır. İşte tüm bu etkenler nedeniyle Atmosfer kutuplarda ince, Ekvator çevresinde kalındır.
- Atmosfer çeşitli gazlardan oluşan bir yapıdır. Bu yapı içerisinde %78 Azot, %21 Oksijen bulunur, karbondioksit'in atmosfer içindeki oranı ise ortalama 3 oranındadır.
- Atmosferi oluşturan gazların %97'si 27 km’den aşağıda bulunur. Çünkü atmosferde gazlar yerçekiminin etkisiyle özgül ağırlıklarına göre sıralanmıştır. 27 km’nin üzerinde bulunan gazlar daha çok moleküllerine ayrılmış haldedirler ve hafif oldukları için yukarılarda yer alırlar.
- İklim olayları Atmosferin en alt katı olan Troposfer içerisinde gerçekleşir. Bu durumun nedeni Atmosferde bulunan nemin tamamının bu katmanda bulunmasıdır.
- Dünya üzerinde canlı yaşamı atmosferimiz sayesinde mümkün olmuştur.
- Güneşten gelen zararlı ışınların tutulmasını sağlar.
- Dünyaya doğru gelen meteorların yanmasına neden olarak yere düşmesini engeller.
- Dünya üzerinde ısı iletimini sağlayarak hiç güneş ışığı almayan gölgede ya da karanlıkta kalan alanların da ısınmasını sağlar.
- Güneş ışığını dağıtarak (difüzyon) hiç güneş ışığı almayan yerlerin karanlık olmasını engeller.