PARALEL VE MERİDYENLER
Paralel Nedir
Ekvatora paralel olarak çizilen çizgilere paralel denir . Paraleller hayali birer çemberdir ve yerlerinin belirlenmesi eksen ile ekvator düzlemi arasındaki 900 lik açının birer derecelik aralıklarla bölünmesi sonucu sağlanmıştır.
Paralellerin Özellikleri Nelerdir
·Ekvator en büyük paralel olarak kabul edilir ve 00 olarak gösterilir.
·Paraleller ekvatordan kutuplara doğru birer derecelik aralıklarla çizilir
·Paralellerin çapları ve uzunlukları dünyanın şeklinden ötürü, ekvatordan kutuplara doğru gidildikçe azalır.
·Birbirini takip eden iki paralel arasında dünyanın her tarafında 111km mesafe vardır.
·Ekvatorun kuzeyinde yer alan paralellere kuzey, güneyinde yer alan paralellere güney paralelleri denir.
·90 tane kuzey yarım kürede, 90 tane güney yarım kürede olmak üzere toplam 180 tane paralel vardır.
Not: Dünya üzerinde aslında sonsuz sayıda paralel vardır, ancak hesaplamada kolaylık olması açısından yalnızca 180 tanesi kullanılmaktadır.
Meridyen Nedir
Bir kutup noktasından diğerine uzanan, 3600 olan ekvator çemberinin birer derecelik aralıklarla bölünmesi sonucu elde edilmiş ve ekvator ve paralelleri dik olarak kesen yaylardır.
Meridyenlerin Özellikleri Nelerdir
· İngiltere’de Greenwich (Griniç) gözlem evinden geçtiği varsayılan meridyen yayına başlangıç meridyeni denir ve 00 olarak gösterilir.
· Başlangıç meridyeninin doğusunda 180, batısında da 180 tane olmak üzere toplam 360 tane meridyen vardır.
· Başlangıç meridyeninin doğusuna doğu yarı küre, batısına batı yarım küre denir.
· Başlangıç meridyeninin doğusunda kalan meridyenlere doğu meridyenleri, batısında kalan meridyenlere batı meridyenleri denir. Meridyenlerin dereceleri başlangıç meridyeninden itibaren artar.
· Başlangıç meridyeninin dünyanın diğer tarafındaki devamı ve onu tam çember haline getiren diğer meridyen yayı 1800 meridyenidir.
· Meridyenler 3600 olan ekvator çemberinin birer derecelik aralıklarla bölünmesi sonucu elde edilmiştir.
· Tüm meridyen yaylarının uzunlukları birbirine eşittir.
· Birbirine komşu iki meridyen yayı arasındaki uzaklık ekvator üzerinde
111 km’dir.
· Meridyenler arasındaki uzaklık, dünyanın şeklinden ötürü ekvatordan kutuplara doğru azalarak, kutup noktalarında sıfır olur. Yani tüm meridyenler kutup noktalarında birleşir.
· Birbirini takip eden iki meridyen arasındaki zaman farkı 4 dakikadır. Bir meridyen güneşin önünden geçip , diğeri 4 dakika sonra geçiyorsa ve dünya üzerinde 360 tane meridyen olduğuna göre, tüm meridyenleri sırayla güneş önünden geçmeleri 4x360=1440 dakika sürmektedir ki, bu da 24 saate eşittir.
· Dünya batıdan doğuya doğru döndüğü için güneşin doğduğu ilk meridyen 1800 meridyenidir.
Anti Meridyen Nedir
Her meridyen yayını tam bir çember haline getiren dünyanın diğer tarafındaki devamı olan meridyen yaylarına anti meridyen denir. Örneğin; 1800 meridyeni başlangıç meridyeninin anti meridyenidir.