AFRİKA
Afrika
Afrika Siyasi Haritası
Genel Özellikleri
Eski dünya karalarından birisi olan Afrika, 30 218 000 km² yüz ölçümü ile kıtalar arasında Asya ve Amerika’nın ardından üçüncü sırada gelir. Afrika adı, Kartaca’ya ilk defa ayak basan Romalılarca “Afri” veya “Africani” denilen oymakların adından esinlenerek verilmiştir. Afrika adı bu ülkeye “Pön” savaşları sırasında verilmiştir. O zamana kadar Yunanlı yazarlar bu kıtaya “Libya” yani “Lebular Diyarı” derlerdi. Fakat MS I yy sonlarında bu isim bütün kıta için kullanılmaya başlandı. Afrika terimi daha sonra Arapça’ya “İfrikaya” şeklinde geçmiştir.
Afrika kuzey-güney doğrultusunda Tunus’taki Beyaz Burun (37° 22' 20” K Paraleli) ile Güney Afrika Cumhuriyeti’ndeki Ahulhas Burnu (34° 50'28” G Paraleli) arasında 8 025 km boyunda, doğu batı doğrultusunda ise; Somali’deki Ras Hafun Burnu (51° 25' 27” D Meridyeni) ile Senegal’deki Yeşil Burun (17° 31' 17” B Meridyeni) arasında 7 416 km genişliğindedir.
Afrika kuzeyden Akdeniz ile sınırlanırken kuzeydoğuda Süveyş kanalı ile Asya’dan ayrılır. Kıta doğuda Kızıldeniz ve Hint Okyanusu ile komşudur. Babülmendep Boğazı Arap Yarımadasına 18 km yaklaşır. Kıtanın güneyi yine Hint Okyanusu, batısı Atlas Okyanusu ile çevrilidir. Kıta kuzeybatıda Avrupa’dan 14 km genişliğindeki Cebeli Tarık Boğazı ile ayrılır.
Kıtanın bazı ülkelerinde yoksulluk, şiddet ve kirlilikle özdeşleştirilen petrol üretimi Batı Afrika’da on yıl içinde iki katına çıkabilir. Peki bu ek gelir nerede kullanılacak? Yozlaşmış zenginlerin cepleri mi dolacak yoksa milyonların yaşamı mı iyileştirilecek?
İki küçük uçak ve sarsılmaz bir kararlılıkla yola çıkan kâşif ve doğa korumacı J. Michael Fay, 40.000 litre benzin ve 21 ülkenin ardından elde ettiği 92.000 fotoğrafla, insanoğlunun Afrika kıtasında bıraktığı izleri belgeledi.
Sahra-altı Afrika’da AIDS’e bağlı hastalıklarla bir yılda 2,3 milyon kişi yaşamını yitiriyor. HIV pozitif olanların sayısının 26 milyona ulaştığı bölgede bir günde AIDS’e yakalananların sayısı 8500. Sahra altı Afrika’da anti-retroviral ilaç kullanımı gelecek için umutları artırırken, çağın vebasına yönelik toplumsal önyargıların yıkılması için de savaş veriliyor.
İklim ve Bitki Örtüsü
Sıcak kuşak iklimieri (Ekvatoral ve savan) etkilidir. Kuzeyde Büyük Sahra, güneyde Kalahari çöl iklimlerinin görüldüğü yerlerdir. Akdeniz kıyısında ve Güney Afrika’nın Kap Bölgesinde Akdeniz iklimi etkili olmaktadır.
Akarsular ve Göller
Nil, Nijer, Kongo, Zambezi önemli akarsulardır.
Kıtanın doğusunda kuzey-güney yönlü Gor çukurluğunda tektonik göller fazladır. Önemlileri Viktorya, Tanganika, Nyasa ve Rudolf gölleridir.
Nüfus Özellikleri
Çöl ve sıcak kuşak iklimi nedeniyle yoğun nüfuslu değildir. Nüfus yüksek kesimlerde ve kıyılar ile Nil nehrinin aşağı çığırında kalabalıktır.
Ekonomik Faaliyetler
Pamuk (Mısır’da) kakao ve çeşitli meyveler önem taşır. Avcılık temel geçim kaynaklarından birisidir. En önemli zenginlik kaynakları altın, krom, elmas, demir, bakır, kömür ve kuzey kesimlerinde petroldür.
Afrika Ülkeleri
(Devletler bölümünden ayrıntılara ulaşabilirsiniz.)
Angola, Libya Arap Halk Sosyalist Cumhuriyeti, Cezayir Demokratik Halk Cumhuriyeti, Madagaskar Cumhuriyeti, Mısır, Demokratik Kongo Cumhuriyeti, Moritanya, Ekvator Ginesi, Nijerya, Etiyopya Federal Demokratik Cumhuriyeti - Habeşistan, Orta Afrika Cumhuriyeti, Fas, Fildişi Sahili, Senegal, Güney Afrika Cumhuriyeti, Sudan, Tanzanya, Kamerun, Tunus, Kenya, Uganda, Kongo Cumhuriyeti.