Türkiye'de Uygulanan Nüfus Politikaları
UYGULANAN POLİKALAR
1960’larda Türkiye’de nüfus politikası alanında önemli sayılabilecek bazı gelişmeler olmuştur. 1963-1967
yıllarında uygulamaya konulan Birinci Beş yıllık kalkınma planında yeni bir nüfus politikası oluşturmaya başlanmıştır. Bu yeni politika, ekonomik kalkınmanın olumsuz etkilenmesini önleyici araçların ithalini satılmasını önleyen kanunların değiştirilmesi, isteyenler bilgi verilmesi ve başlayacak programları uygulayacak kişilerin eğitilmesi düşünülmüştür.
Nüfus planlaması alanındaki hizmetleri yürütmek için 1965 yılında Sağlık Bakanlığına bağlı Nüfus Planlaması Genel Müdürlüğü kurulmuştur. Nüfus planlaması kanunu ile kişilere istediği zaman istediği sayıda çocuk sahibi olma özgürlüğü tanınmıştır.
1968 uygulanmasına geçilen İkinci Beş Yıllık Kalkınma Planında politika “aile planlaması” olarak değişmiş, aile planlaması ile anne ve çocuk sağlık hizmetlerinin birlikte yürütülmesi planlanmıştır.
Üçüncü Beş Yıllık Kalkınma Planında nüfusun nitelik ve nicelik değişimleriyle sosyal ve ekonomik kalkınma arasında karşılıklı etkileşime değinilmiştir.
Dördüncü Beş Yıllık Kalkınma Planında Üçüncüde olduğu gibi anne ve çocuk sağlığı üzerinde durulmuştur.
1985-1989 yılları arsında uygulanan Beşinci Kalkınma Planında sağlık, eğitim, beslenme ve barınma imkânları, bebek ölüm hızının azaltılması konuları üzerinde durulmuştur.
1990-1994 dönemi nüfus politikasının kapsamı, hızlı nüfus artışını çevre üzerindeki etkilerinin önlenmesi, kadın statüsünün yükselmesi, konularını da kapsayacak şekilde genişletilmiştir. 1994 yılı kalkınma programında kadını kalkınmaya katılımı için politikaların geliştirilmesi, cinsiyete dayalı veritabanın oluşturulması ve kadınların eğitimin desteklenmesi vurgulanmıştır.
1996-2000 döneminde sanayileşme ve şehirleşmenin aile yapısında meydana getirdiği değişimden hareketle bu değişimin etkilerine karşı ailenin çağdaş kurum ve hizmetlerle desteklenmesi karara bağlanmıştır.
2001-2005 döneminde; nüfus artış hızındaki düşmenin devam edeceği tahmin edilmiş, aile planlaması hizmetlerinin sağlık hizmetleri ile bütünleştirerek sunulacağı ilkesi benimsenmiştir.
2007-2013 döneminde; Türkiye’nin değişen nüfus yapısı, özellikle istihdam, eğitim ve sosyal güvenlik alanlarındaki politikaların ele alınması kararlaştırılmıştır.